Kreatin Böbreklere Zarar Verir mi Bilimsel Gerçekler

Son yıllarda sporcular, fitness tutkunları ve performans artırmak isteyen birçok kişi tarafından kullanılan kreatin, bazı kesimlerde hala yanlış anlaşılmaya ve “böbreklere zarar verir” gibi mitlerle karşı karşıya kalıyor. Peki bu gerçekten doğru mu? Bilim ne diyor?

Öncelikle şunu belirtelim: Kreatin, vücudun doğal olarak karaciğer, böbrek ve pankreasta sentezlediği ve kırmızı et, balık gibi besinlerde bulunan bir amino asit türevidir. Kaslarda enerji üretiminde görev alır ve özellikle kısa süreli, yüksek yoğunluklu egzersizlerde performansı artırır.

Kreatin İçin Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?

2003 yılında yapılan ve 21 ay süren bir çalışmada, Poortmans & Francaux, sağlıklı bireylerde yüksek doz kreatin kullanımının böbrek fonksiyonlarını bozmadığını göstermiştir. Bu çalışmada katılımcılar 5 ila 20 gram arasında değişen dozlarda kreatin kullandılar ve hiçbir olumsuz renal (böbrek) etkisine rastlanmadı.

Benzer şekilde, 2017 yılında Journal of the International Society of Sports Nutrition dergisinde yayımlanan bir derleme, uzun dönemli kreatin kullanımının da böbrek fonksiyonlarında bozulmaya yol açmadığını ortaya koymuştur. Bu makalede 10 yılı aşkın süredir kreatin kullanan bireylerde yapılan kan ve idrar testlerinde değerlerin normal aralıkta olduğu belirtilmiştir.

2020 yılında yapılan başka bir çalışmada ise 8 hafta boyunca kreatin kullanan yaşlı bireylerin böbrek fonksiyonları değerlendirilmiş ve herhangi bir bozulma izlenmemiştir. Bu da yalnızca genç sporcularda değil, yaşlı popülasyonda da kreatinin güvenle kullanılabileceğini göstermektedir.

Yanlış Anlaşılan Noktalar

Kreatin kullanımına bağlı olarak bazı kişilerde kilo artışı gözlemlenir. Bu durum genellikle kas hücrelerinde su tutulmasından kaynaklanır. Ancak bu kilo artışı yağlanma değildir, tam tersine kas hacminin artmasından dolayı oluşan sağlıklı bir değişimdir. Su tutulumu nedeniyle bazı kişiler böbreklerine yük bindiğini düşünse de bu tamamen yanlış bir yorumdur.

Kreatinin böbreklere zarar verdiği yönündeki söylentiler genellikle tekil vakalar üzerinden genelleme yapılmasından kaynaklanmaktadır. Gerçek şu ki, kreatin kullanan ve böbrek rahatsızlığı olduğu sonradan ortaya çıkan bireylerde bu durumun nedeni büyük olasılıkla kreatin değil, zaten mevcut olan sağlık problemleridir.

Sonuç: Kreatin Güvenlidir

Bilimsel veriler oldukça nettir: Sağlıklı bireylerde günlük önerilen dozlarda kreatin kullanımı böbreklere zarar vermez. Aksine, kas gelişimini, dayanıklılığı ve antrenman performansını artırmada son derece etkilidir. Kreatin hakkında doğru bilgiye ulaşmak ve kulaktan dolma yanlışlardan korunmak, uzun vadede sağlığınızı korumanın temel yollarından biridir.

Ancak elbette, kronik böbrek hastalığı, hipertansiyon veya ciddi sağlık sorunları olan kişilerin kreatin kullanmadan önce doktor onayı almaları en doğru yaklaşım olacaktır.